Który Kościół jest prawdziwym Kościołem Chrystusa?

Opracowane na podstawie: 

Ks. Sieniatycki, Apologetyka czyli dogmatyka fundamentalna, Kraków 1932

Chrystus ustanowił jeden Kościół, do którego wszyscy ludzie, pod utratą zbawienia, są zobowiązani należeć.

Tym­czasem wiele Kościołów podaje się za Kościoły Chrystusowe. Musiał tedy Chrystus swój Kościół opatrzyć pewnymi znaka­mi, łatwo przez wszystkich, uczonych i prostaczków dostrzegalnymi, jego tylko Kościołowi właściwymi, po których wszyscy ludzie łatwo mogliby go poznać i odróżnić od kościołów fał­szywych. Znaki te nazywają się cechami (znamionami) Ko­ścioła Chrystusowego.

Cecha Kościoła jest to tedy przymiot istotny Kościoła, ze­wnętrzny i łatwo dostrzegalny, który samemu, prawdziwemu Kościołowi jedynie przypada i ten Kościół jako prawdziwy od fałszywych odróżnia.

Według nauki katolickiej cechami Kościoła Chrystuso­wego są: jedność, świętość, powszechność (katolickość) i apostolskość Kościoła.

a) Symbol apostolski każe wyznawać: „Wie­rzę w jeden, święty, katolicki i apostolski Kościół“. Słowa te są wzięte z Soboru Konstantynop. I. (381).

b) Sobór Watyk. (sess. 3. cap. 31) definiuje: „Bóg Kościół swej instytucji widocznymi znakami otoczył (instruxit), by tenże jako stróż i nauczyciel słowa objawionego przez wszystkich mógł być po­znany“, a dalej: Kościół katolicki „sam przez się jest usta­wicznym motywem wiarogodności i świadectwem niezłomnym swego boskiego posłannictwa“ a mianowicie „dla swego podziw budzącego rozszerzenia się, nadzwyczajnej świętości, dla ka­tolickiej jedności i niezwyciężonej stałości”,

c) Pius IX orzeka (1864, Denz. 1686): „Prawdziwy Jezusa Chrystusa Kościół czworakimi cechami, które z Symbolu, jako przedmiot wiary wyznajemy, powagą bożą jest ustanowiony i poznawalny“.

Cecha jedności

Kościół Chrystusowy ma być jeden. Znaczy to, że ma być jeden, jednością wewnętrzną t. j. niepodzielny w sobie. Jedność tę stanowią: jedność wiary, jedność społeczności i jedność rządu. O tej wewnętrznej jedności tutaj mó­wimy, bo ona to stanowi cechę Kościoła Chrystusowego.

Jedność wiary polega na tym, że wszyscy członkowie Kościoła w jedne i te same prawdy wierzą czy to wyraźnie (ex­plicite) czy niewyraźnie (implicite). Jedność wiary, jako ce­cha, musi być zewnętrznie ujawniona przez jedno i to samo wyznanie.

Chrystus wysyłając apostołów, każe im na­uczać wszystkie narody „chować wszystko cokolwiek im przy­kazał“ (Mat. 28. 20). Chrystus tedy chce, by przez jego Ko­ściół wszystkim narodom te same jego prawdy były opowia­dane. Ponieważ Kościół w nauczaniu jest nieomylny, więc w rzeczy samej wszystkie prawdy Chrystusowe i tylko te prawdy będzie nauczał, z czego już wypływa że wszyscy człon­kowie jego Kościoła w te same prawdy, przez Kościół nie­omylnie głoszone, będą wierzyć, czyli, że w Kościele Chrystu­sowym będzie jedność wiary.

Katolickiemu pojęciu jedności wiary sprzeciwia się prote­stanckie pojęcie jedności wiary wymagające jedności tylko co do prawd fundamentalnych. Kalwinista Piotr Iurieu (Le vrai système de l’Eglise, Dordrecht 1686) postawił zasadę, że je­dność wiary w Kościele Chrystusowym jest potrzebna, ale tylko co do prawd fundamentalnych. Kościół, jako jeden, we­dług niego, obejmuje wszystkie sekty, które przyjmują funda­mentalne prawdy wiary, choćby w nich poza tym panowały jak najróżnorodniejsze przeciwieństwa w wierzeniu.

Kto by choć jedną prawdę, przez Kościół do wierzenia podaną zaprzeczał, lub tylko w wątpliwość podawał tym samem przestałby być członkiem Kościoła katolickiego.

Cecha świętości

Kościół, by się mógł nazywać świętym, winien być takim świętością zasad (sanctitate principiorum, także świętością środków) i świętością członków (sanct. membrorum)

Świętość zasad polega na tym, że nauki, które głosi są święte, ma też środki odpowiednie do uświęcenia swych członków. Musi mieć wszystkie zasady święte; nie mógłby się nazywać świętym, gdyby choć jedna jego nauka sprzeciwiała się świętości.

Cecha apostolskości

Kościół, by mógł się nazywać apostolskim nie wystarczy, by jego biskup materialnie nastąpił na stolicę, którą założył apostoł lub nawet na niej sam rządy biskupie sprawował, lecz trzeba, żeby formalnie przez apostoła lub przez jego legalnego następcę był wyznaczony biskupem na stolicy posiadanej niegdyś przez apostoła. Chrystus powierzył prymat jurysdykcji w swym Kościele Piotrowi i jego następcom, biskupom rzymskim, przeto w Kościele Chrystusowym nikt nie może mieć prawa nauczania, uświęcania i rządzenia, kto od biskupa rzymskiego bezpośrednio czy pośrednio nie otrzymał misji po temu. Dlatego Kościoły, których założyciele i przełożeni takiej misji nie mają, nie posiadają cechy apostolskości, nie są Kościołami Chrystusa, lecz są heretyckimi lub schizmatyckimi.