w Dogmatyka 1,065 słów

Nieomylny urząd nauczycielski Kościoła, cz. II: Istnienie nieomylności

Ks. Sieniatycki, Apologetyka czyli dogmatyka fundamentalna, Kraków, 1932; str. 267-270

Trzeba pamiętać, że Ojciec św. sam i Biskupi razem z Ojcem św. są tylko wtedy nieomylnymi, gdy głoszą prawdy wiary i obyczajów i wyraźnie zaznaczają, że chcą wszystkich wiernych do uznania tych prawd zobowiązać. To co przytaczają jako argumenty, wyjaśnienia, okolicznościowe, uwagi nie podpada pod zakres ich nieomylności. Gdyby w poszczególnym wypadku było wątpliwe, czy zamierzali swym orzeczeniem zobowiązać wiernych do wiary, nikt nie byłby wtedy do wiary zobowiązany, bo prawo wątpliwe nie obowiązuje.

1. Z obietnic Chrystusa.

a) Mówi Chrystus do Apostołów: „Idąc tedy nauczajcie wszystkie narody… nauczajcie je chować wszystko, com wam kolwiek przykazał. A oto ja jestem z wami po wszystkie dni aż do skończenia świata” (Mat. 28, 19—20). Chrystus nakazuje apostołom i ich następcom podawać wszystkim narodom całą swą naukę i obiecuje, gdy będą nauczać, być z nimi ustawicznie, po wszystkie dni, aż do skończenia świata. Więc oczywiście nie dopuści, by w jego obecności błędną naukę podawali, czyli apostołowie i ich następcy aż do końca świata będą nieomylni w nauczaniu. Gdy Bóg obiecuje być z kim, zawsze to w piśmie sw. oznacza skuteczną, ze szczęśliwym wynikiem pomoc Bożą (cfr. Gen. 21. 22; Luc. 1. 28; Act. 18. 9). Nie byłaby skuteczna pomoc Chrystusa, ani wynik jej szczęśliwy, gdyby Apostołowie i ich następcy błądzili w nauczaniu.

b) Obiecuje Chrystus zesłać na Apostołów Ducha św.: „A ja prosić będę Ojca, a innego pocieszyciela da wam, aby z wami mieszkał na wieki”. (Io, 14. 16). „Pocieszyciel Duch św., którego Ojciec pośle w imię moje, on was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, cokolwiekbym wam powiedział” (ib. 26). „Gdy przyjdzie ów Duch prawdy, nauczy was wszelkiej prawdy” (Io, 16. 13). Po zmartwychwstaniu jeszcze powiedział: „Będziecie chrzczeni Duchem św. po niewielu tych dniach… Weźmiecie moc Ducha św., który przyjdzie na was i będziecie mi świadkami… aż na kraj ziemi” (Act. 1. 5. 8).

Duch św. tedy nauczy apostołów wszelkiej prawdy; przypomni im wszystko, cokolwiek Chrystus im powiedział. Odnosi się to nie do samych apostołów, ale i do ich następców, gdyż Chrystus obiecuje, że Duch św. z nimi będzie mieszkał na wieki. W ten sposób wyposażeni przez Ducha św. będą odpowiednimi by być świadkami nauki Chrystusa aż na krańce ziemi.

Znajomość wszelkiej prawdy u apostołów i ich następców, gdy będą głosić naukę Chrystusową aż na krańcach ziemi, wyklucza wszelki błąd i świadczy o ich nieomylności. Czyżby bowiem mogli być świadkami Chrystusa i jego nauki, gdyby tę naukę choćby w jednym tylko punkcie popsuli i popsutej nauczali?

c) Chrystus każe apostołom i ich następcom opowiadać swą ewangelię wszystkim ludziom i nakłada wszystkim obowiązek, pod karą wiecznego potępienia, wierzyć ich słowom. „Idąc na wszystek świat, opowiadajcie ewangelię wszemu stworzeniu. Kto uwierzy i ochrzci się zbawion będzie, a kto nie uwierzy, będzie potępion“ (Marc. 16, 15—16). Czyż Chrystus mógł wszystkich zobowiązywać, pod grozą potępienia, przyjąć naukę apostołów i ich następców, gdyby ci mogli się mylić?

2. Z nauki Apostoła.

Św. Paweł do Tymoteusza: „To tobie piszę… abyś wiedział, jako się masz sprawować w domu bożym, który jest Kościół Boga żywego, filar i utwierdzenie prawdy” (1. Tim. 3, 14—15). Kościół cały, jest najsilniejszą, mówi apostoł, kolumną całej prawdy Chrystusowej (o tę prawdę się tutaj rozchodzi przeciw heretykom), bo jak kolumna podpiera dom tak Kościół jest najsilniejszą podporą prawdy. Nie byłby kolumną prawdy, gdyby choć w jednym mógł od prawdy odstąpić. Tutaj jest bezpośrednio mowa o nieomylności Kościoła, ale pośrednio rozumie się o nieomylności pasterzy nauczających, gdyż Kościół od nich otrzymuje naukę Chrystusową.

3. Ojcowie.

Św. Ignacy: „Bądźcie zgodni z myślą Boga (z prawdą Boga, in sententia Dei), bo i Jezus Chrystus jest wyrazem myśli Ojca, jak i biskupi po całej ziemi ustanowieni są zgodni z myślą Jezusa Chrystusa (ad Ephes. 3).

Św. Ireneusz: „Tym, którzy są w kościele biskupami, należy być posłusznym, tym, którzy są następcami Apostołów, którzy ze sukcesją episkopatu pewny charyzmat prawdy według woli Ojca otrzymali” (adv. haer. IV. 26. 2). „Gdzie Kościół, tam Duch boży, a gdzie Duch boży, tam Kościół i łaska wszelka, Duch zaś jest prawdą” (adv. haer. III. 24. 1).

Terluljan z ironią odpiera możliwość błędu w Kościele: ,.A więc Duch św. … na to posłany przez Chrystusa, na to proszony od Ojca, by był nauczycielem prawdy, zaniedbał swego zadania (officium)… dopuszczając, by kościoły inaczej teraz rozumiały, inaczej wierzyły, niż On sam przez Apostołów głosił, czyż jest prawdopodobne, żeby tyle i tak wielkich kościołów błądziło w jedno wierząc?” (de praescr. c. 28).

Św. Atanazy: „Wystarczy tymi tylko słowy na te (zdania heretyków) odpowiedzieć: to nie są (nauki) Kościoła katolickiego” (ep. ad Epict. 3).

Św. Hieronim: „Mogłem… wszystkie strumyki propozycji (fałszywych) jednym Kościoła słońcem wysuszyć” (Dial. adv. Lucif. 28).

Św. Augustyn: „Sprzeciwiają się różne języki mowy, różne herezje, różne schizmy rozbrzmiewają, liczne języki sprzeciwiają się prawdziwej nauce, ty biegnij do namiotu Boga, trzymaj się Kościoła katol., od reguły prawdy nie odstępuj, a będziesz zasłoniony w namiocie od sprzeciwu języków“ (in ps. 30. serm. 3. 8). I znowu gdzieindziej: „Kościół katol. przeciw wszelkim herezjom walczy; walczyć może, zwyciężonym być nie może. Wszystkie herezje z niego wyszły jak uschłe gałązki odcięte od winorośli, on zaś pozostaje w swym korzeniu, w swej macicy, w swej miłości. Bramy piekieł nie zwyciężą go“ (De Symb. ad Catech. serm. 1. 6).

Dodaj komentarz